TAŞIYICI (HAVAYOLU) SORUMLULUKLARI
TAŞIYICI SORUMLULUĞU
Taşımanın hareket edilen ülkeden başka bir ülkede nihai varış yeri veya durağının olması durumunda (Yani uçak havalandıktan sonra başka bir ülkeye inecekse), Varşova Anlaşması veya Montreal Anlaşması uygulanabilir ve bir çok durumda taşıyıcının kargo kaybı, hasarı veya gecikmesine ilişkin sorumluluklarını sınırlandırabilir. Yürürlükteki rejime bağlı olarak ve daha yüksek bir değer beyan edilmedikçe taşıyıcının sorumluluğu azami sorumluluk üst limiti, Varşova Konvansiyonu ve Montreal Sözleşmesinde taşınan kargonun ağırlığı kadardır. Tazminat ödemeleri Varşova Konvansiyonu
çerçevesinde beher kilo için 17 SDR (Özel Çekme Hakkı) ile sınırlandırılmış olup, Montreal Sözleşmesine tabi uçuşlarda ise beher kilo için 19 SDR (Özel Çekme Hakkı) olarak dikkate alınacaktır.
SÖZLEŞME ŞARTLARI
1. Bundan sonra bu sözleşmede ve Bildirimlerde yer alacak olan;
TAŞIYICI terimi, bu Hava Konşimentosu’nu düzenleyen hava yolu şirketini ve kargonun taşıma işlemini yerine getiren veya bu işi üstlenen ya da bu tür taşımayla ilgili diğer herhangi bir hizmeti gerçekleştiren tüm taşıyıcıları ifade eder.
ÖZEL ÇEKME HAKKI(SDR), Uluslararası Para Fonu tarafından tarif edildiği şekilde bir özel çekme hakkıdır.
VARŞOVA ANLAŞMASI, aşağıda belirtilen belgelerden, taşıma sözleşmesine uygulanabilir olanları ifade eder.
Uluslararası Hava Taşımacılığına İlişkin Belli Kuralların Birleştirilmesi için 12 Ekim 1929’da Varşova’da
İmzalanan Anlaşma;
Anlaşmanın 28 Eylül 1955’de La Hey’de düzenleme yapılmış hali;
Anlaşmanın 1955’de La Hey’de ve durumun gereğine göre 1, 2 veya 4 (1975) Numaralı Montreal Protokolü ile düzenleme yapılmış hali;
MONTREAL ANLAŞMASI, Uluslarararası Hava Taşımacılığına İlişkin Belli Kuralların Birleştirilmesi için 28 Mayıs 1999’da Montreal’de imzalanan anlaşmayı ifade eder.
2.
2.1 Taşıma,yürürlükteki anlaşmalar tarafından tanımlandığı biçimde ‘’uluslararası taşıma’’ kapsamında olmadıkça Varşova Anlaşması veya Montreal Anlaşması ile belirlenen sorumluluklarla ilgili kurallara tabidir.
2.2 Yukarıda belirtilenlerle çelişmedikçe ,her bir Taşıyıcı’nın gerçekleştirdiği taşıma ve ilgili diğer hizmetler aşağıdakilere tabidir:
2.2.1 Yürürlükteki yasalara ve hükümet düzenlemelerine;
2.2.2 Hava konşimentosunun içerdiği hükümlere ve Taşıyıcı’nın taşıma şartlarına, ilgili kurallarına,
düzenlemelerine ve tarifelerine (fakat içinde belirtilen kalkış ve varış zamanları dahil değil) ve bu
tür Taşıyıcılar’ın düzenli sefer yaptıkları herhangi bir havalimanında veya diğer kargo satış
ofislerinde incelenebilen ve konunun parçası olan yürürlükteki ücret tarifelerine, taşıma, ABD’ye
yapıldığında veya taşımanın ABD’den gönderildiğinde, gönderici ve alıcı, istemleri durumunda
Taşıyıcı’nın taşıma şartlarının ücretsiz bir kopyasını alma hakkına sahiptirler. Taşıyıcı’nın taşıma
şartları aşağıda belitilenleri içermekle birlikte, sadece bunlarla sınırlı değildir.
2.2.2.1 Taşıyıcı’nın, kırılabilir ve bozulabilir malları da kapsamak üzere, malların kaybolması, hasar
görmesi ve gecikmesiyle ilgili sorumluluklarının sınırları;
2.2.2.2 Göndericinin veya alıcının Taşıyıcı aleyhine, Taşıyıcı’nın veya onun temsilcilerinin
eylemleri veya eylemsizliklerinden ötürü hak talebinde bulunması veya dava açması
gereken zaman aralığını da içeren hak talebi kısıtlamaları;
2.2.2.3 Varsa Taşıyıcı’nın sözleşme şartlarını değiştirme hakkı;
2.2.2.4 Taşıyıcı’nın taşımayı reddetme hakkına ilişkin kurallar;
2.2.2.5 Tarife değişikliği, Taşıyıcı’nın veya uçağın ve güzergahın değiştirilmesini de kapsamak
üzere,hizmetin gecikmesi veya gerçekleştirilmemesi gibi durumlara ilişkin Taşıyıcı hakları
ve kısıtlamalar.
3. Kabul edilen duraklama (ara nokta) yerleri, (gerektiğinde Taşıyıcı tarafından değiştirilebilir) kalkış ve varış yerleri dışındaki, konuyla ilgili ön yüzde belirtilen veya Taşıyıcı’nın tarifelerinde güzergah için duraklama yerleri olarak gösterilen yerlerdir. Birbiri ardına birden fazla Taşıyıcı tarafından gerçekleştirilen taşıma, burada tek bir operasyon olarak kabul edilecektir.
4. Ne Varşova ne de Montreal Anlaşmaları’nın uygulanabileceği taşımalarda, kilo başına 17 Özel Çekme Hakkı tutarından az olan bu tür herhangi bir sorumluluk sınırlamasının A.B.D’ye ve A.B.D’den yapılan taşımalar için uygulanmayacak olması şartıyla, Taşıyıcı’nın sorumluluk sınırlaması, Taşıyıcı’nın tarifelerinde veya kargo kaybı, hasarı ve gecikmesine iliişkin genel taşıma şartlarında belirtilmiş olan kilo başına parasal değerin altında olmayacaktır.
5.
5.1 Göndericinin yazılı muvafakati olmaksızın Taşıyıcı’nın alıcıya kredi açması durumu hariç olmak üzere, gönderici Taşıyıcı’nın ücret tarifesine, taşıma şartlarına ve ilgili düzenlemelerine ve yürürlükteki yasalara (Varşova Anlaşması ve Montreal Anlaşması’nı tatbik eden ulusal yasalar dahil ), hükümet düzenlemeleri, emir ve gerekliliklerine uygun olarak taşıma için olan tüm ücretlerin zamanında ödenmesini garanti eder.
5.2 Gönderinin hiçbir parçasının teslim edilmemiş olması durumunda, Taşıma ücretleri ödenmemiş olsa bile, bu tür bir taşıma ile ilgili hak talep edilmesi durumunda talep dikkate alınacaktır.
6.
6.1 Varşova Anlaşması ve Montreal Anlaşması, taşınması kabul edilen kargoya ilişkin olarak göndericinin gerektiğinde ek bir ücret ödemek suretiyle taşıma için daha yüksek bir değer beyan edip sorumluluk sınırlamasını yükseltmesine izin verir.
6.2 Ne varşova ne de Montreal Anlaşmaları’nın uygulanabileceği taşımalarda Taşıyıcı, göndericiye genel taşıma şartlarında ve yürürlükteki tarifelerinde belirtilen prosedürlere uygun olarak, gerektiğinde ek bir ücret ödemek suretiyle taşıma için daha yüksek bir değer beyan edip sorumluluk sınırlamasını yükseltme imkanı verir.
7.
7.1 Taşınan malın bir kısmının kaybolması, hasar görmesi veya gecikmesi durumunda, Taşıyıcı’nın
sorumluluk sınırlamalarını belirlemek için dikkate alınacak ağırlık sadece ilgili paket veya paketlerin
ağırlığı olacaktır.
7.2 Diğer herhangi hükümlere bağlı olmaksızın A.B.D. Ulaştırma Yasası’nda tanımlandığı biçimde “Yabancı Hava Taşımacılığı” için;
7.2.1 Bir gönderinin kaybolması, hasar görmesi veya gecikmesi durumunda, Taşıyıcı’nın sorumluluk
sınırlamasının belirlenmesinde kullanılacak olan ağırlık, bu tür bir gönderinin taşınması için olan
ücretin belirlenmesinde kullanılan ağırlık olacaktır.
7.2.2 Gönderinin bir kısmının kaybolması, hasar görmesi veya gecikmesi durumunda, 7.2.1’ deki sözü
edilen gönderi ağırlığı, değeri; kayıp, hasar veya gecikmeden dolayı etkilenen aynı hava
konşimentosunun kapsamında olan paketlere belli bir oranda paylaştırılacaktır. Paket içindeki
bir veya birden fazla malzemenin kaybolması veya hasar görmesi durumunda dikkate alınacak
ağırlık, paketin bütününün ağırlığı olacaktır.
8. Taşıyıcıya uygulanan herhangi bir istisna veya sorumluluk sınırlaması, Taşıyıcı’nın acenteleri, çalışanları, temsilcileri ve taşıma için uçağı veya donanımı Taşıyıcı tarafından kullanılan hehangi bir kişi ve bu kişinin acenteleri, çalışanları ve temsilcileri için de uygulanacaktır.
9. Taşıyıcı, taşıma işlemini makul bir çabuklukla sonuçlandırma görevini üstlenir. Uygulanabilir yasaların, tarifelerin ve hükümet düzenlemelerinin izin verdiği durumlarda, Taşıyıcı önceden bildirimde bulunmaksızın; fakat göndericinin çıkarlarını gözeterek başka taşıyıcılar, uçak veya diğer taşıma yöntemleri kullanabilir. Taşıyıcı, güzergahı ve uygun gördüğü tüm ara duraklama yerlerini seçme veya konuyla ilgili olarak önyüzde belirtilen güzergahı değiştirme veya bundan sapma konusunda gönderici tarafından yetkilendirilmiştir.
10. Kargoyu teslim almaya yetkili olan kişinin kargoyu şikayetsiz olarak alması, kargonun iyi durumda ve taşıma sözleşmesine uygun olarak teslim edildiğini gösteren ve aksi ispat edilmedikçe ispat için yeterli ve geçerli bir delildir.
10.1 Kargoda kayıp, hasar veya gecikme olması durumunda, kargoyu teslim almaya yetkili olan kişi
tarafından Taşıyıcı’ya yazılı şikayette bulunulması gerekir. Bu tür bir şikayetin;
10.1.1 Kargoda hasar olması durumunda, hasarın tespit edilmesinden hemen sonra ve en geç kargonun teslim alınmasından sonraki 14 gün içinde;
10.1.2 Gecikme durumunda, kargonun teslim almaya yetkili olan kişinin emrine sunulduğu tarihten
sonraki 21 gün içinde;
10.1.3 Kargonun hiç teslim edilmemesi durumunda ise, hava konşimentosunun düzenlendiği tarihten
itibaren 120 gün içinde veya bir hava konşimentosu düzenlenmemişse, kargonun taşınmak
üzere Taşıyıcı tarafından teslim alınmasını takip eden 120 gün içinde yapılması gerekir.
10.2 Bu tür bir şikayet, hava konşimentosu kullanılan Taşıyıcı’ya veya ilk ya da son Taşıyıcılara, veya kaybın, hasarın veya gecikmenin meydana geldiği taşımayı gerçekleştiren Taşıyıcı’ya yapabilir.
10.3 Madde 10.1’ de belirtilen süreler içinde yazılı bir şikayette bulunulmadıkça, Taşıyıcı aleyhine hiçbir dava açılamaz.
10.4 Varış yerine ulaşma tarihi veya uçağın varış yerine ulaşması gereken tarih ya da taşıma işleminin
durduğu tarihten sonraki iki yıl içinde bir dava açılmadıkça, Taşıyıcı aleyhine hasarlara ilişkin her türlü
hak ortadan kalkacaktır.
11. Gönderici, paketleme, kargonun taşınması veya teslimi ile ilgili olanlar da dahil olmak üzere, kargonun gönderileceği veya teslim alınacağı herhangi bir ülkenin yürürlükteki tüm kanunlarına ve hükümet düzenlemelerine uyacak, bu tür kanun ve düzenlemelere uyulması için gerekli olabileceği biçimde bunlarla ilgili bilgiler sağlayacak ve bu tür belgeleri hava konşimentosuna ekleyecektir. Göndericinin bu hükümlereuymamasından kaynaklanan zarar ve harcamalar konusunda Taşıyıcı’nın göndericiye karşı bir yükümlülüğü yoktur ve gönderici, Taşıyıcı’yı bu zarar ve harcamalara karşı tazmin edecektir.
12. Taşıyıcı’nın hiçbir acentesi, çalışanı veya temsilcisi bu sözleşmedeki herhangi bir hükmü değiştirmeye, düzenlemeye veya kaldırmaya yetkili değildir.
(Yukarıda belirtilen taşıyıcı sorumluluğu ve sözleşme şartlarına ilişkin bilgiler konşimentonun ilgili arka sayfasında kayıtlı olup koşimentonun düzenlenmesi akabinde geçerlidir.)